DEM Parti verdiği kanun teklifinde, 'Kayyum borçları hazineye devredilmesi mecburidir''
DEM Parti Grup Başkan vekilleri Gülistan Koçyiğit ve Sezai Temelli, Kayyımla yönetilen belediyelerin borçlarının Hazineye devredilmesi ve Belediye Kanunu’nda değişiklik yapılması için kanun teklifi verdi.
Koçyiğit ve Temelli ‘Kayyum borçları’ ile ilgili TBMM’ye sunduğu borçların hazineye devredilmesi ile ilgili gerekçelerinde şu ifadeler yer aldı:
KAYYUMLAR BELEDİYELERİ BORÇLANDIRARAK ÇALIŞAMAZ HALE GETİRDİLER
“Kayyım uygulaması ilk olarak OHAL döneminde, 11 Eylül 2016 tarihinde ve çok sayıda belediye başkanının merkezi hükümet tarafından görevlerinden alınması ve 28 belediyeye kayyım atanması ile başlamıştır. 2019 yılında bir kez kayyum atanmıştır. 3’ü büyükşehir, 5’i il, 33’ü ilçe ve 7’si belde belediyesi olmak üzere toplam 48 belediyemize el konulmuştur. Belediyelerde yapılan atamaların ve harcanan bütçenin belediye meclislerinin görüşlerine sunulmadan yapıldığı, yapılan harcamaların şaibeli olduğu, usulsüzlük ve yolsuzlukların yaşandığı ve bu durumların ciddi kamu zararına ve kamu hizmetlerinin aksamasına yol açtığı bilinmektedir. Kayyımlar hukuk dışı yöntemle ele geçirdikleri belediyeleri olağanüstü borçlandırarak çalışamaz hale getirmiş, halkın olanı halkın hizmetine sokmayı imkansızlaştırmıştır. Örneğin,son verilere göre; Batman Belediyesi 350 milyon 249 bin TL, Siirt Belediyesi 71 milyon 392 bin TL, Diyarbakır Su ve Kanalizasyon İdaresi 238 milyon 429 bin TL borçlandırılmıştır.
KAYYUM BORÇLARI HAZİNEYE DEVREDİLMESİ MECBURİDİR
Bu borçların sorumluluğunun seçilecek olan yeni yönetimlere bırakılması adil ve kabul edilebilir değildir. Halka kamu hizmeti sunan Belediyelerin mevcut borç yükü altında kamu hizmeti sunması bu şartlarda mümkün değildir. Bu sebeple de kayyımların borçlarının Hazineye devredilmesi mecburidir. Daha önce de terkin veya uzlaşma yoluyla benzer şekilde belediyelerin borçları silinmiştir.
24 Şubat 2021 tarihinde açıklanan “Kayyım Gaspı” raporuna göre; 24 belediyenin 2016’da toplam borcu 730 milyon civarı iken kayyumların atanması ile beraber bu rakam 31 Mart 2019’da 5,6 milyar TL civarına ulaşmıştır. Belediyelere ikinci defa kayyım atanırken ise bu rakam 5,4 milyar TL civarında olmuştur. Belirtilen rakam sadece 24 belediyeye aittir. 2016’da DBP’li belediyelere kayyım atandığı zaman belediyelerin birçoğu borçsuz veya kasalarında paralar ile gasp edilmişti. Kayyımlar, görevde kaldıkları 2,5 yıllık süre içerisinde belediyeleri milyarlarca lira zarara uğratmış ve bu zarara karşın hizmet götürmemişlerdir.
KAYYUM BORÇLARI TAHSİL EDİLMELİ
Belediyelerde bu tür tahribatların oluşturulması sadece yerel halka değil, kamu bütçesine de verilen bir zarardır. Kamu görevlileri eliyle kamunun zarara uğratılması hem denetimsizlik hem de keyfilik halini doğurmaktadır. Tüm bu iş ve işlemlerin paydaşı olan kayyumlar başta olmak üzere tüm kamu görevlileri hakkında etkin soruşturmalar yürütülmesi gelecek dönemlerde benzer durumları yaşamamak adına önleyici nitelik taşıyacaktır. Bu sebeple kayyımlar başta olmak üzere kamu yararı hilafına belediyeleri borçlandıran ve halka hizmet sunulamamasına yol açanlara bu borçların rücu edilmesi ve kamu zararlarının ilgilisinden tahsil edilmesi gerekmektedir. Rücu edilmemesi halinde bu keyfiyetin zararları kamu bütçesinin sırtına yüklenmiş olacak ve bu sorumsuzluk kamu görevlilerinin yanına kar kalacaktır.”
31 Mart 2024 yerel seçimlerinin ardından da tablonun değişmediğini ifade eden Koçyiğit ve Temelli, kayyumdan kalan borçları şöyle açıkladılar:
-Van Büyükşehir Belediyesinin borcu 8.5 milyar TL,
-Diyarbakır Büyükşehir Belediyesinin borcu 3 Milyar 345 milyon TL,
-Mardin Büyükşehir Belediyesinin borcu 3 milyar 502 milyon TL,
-Batman Büyükşehir Belediyesinin borcu 3 milyar 53 milyon TL
-Siirt belediyesi 456 milyon 853 bin TL,
-İlçelerden Yüksekova Belediyesi’nin borcu 990 milyon 412 bin TL,
-Kurtalan Belediyesi’nin borcu 165 milyon 54 bin TL,
-Bulanık Belediyesi’nin borcu 165 milyon 226 bin TL,
-İdil Belediyesi’nin borcu 41 milyon TL,
-Başkale Belediyesi’nin borcu 4 milyon 318 bin TL,
-Silvan Belediyesi’nin borcu 90 milyon 835 bin TL,
-Ergani Belediyesi’nin borcu 130 milyon 707 bin TL,
-Kulp Belediyesi’nin borcu 29 milyon 680 bin TL,
-Suruç Belediyesi’nin borcu 176 milyon 997 bin TL,
-Kızıltepe Belediyesi’nin borcu 103 milyon 532 bin TL’dir.